De Parlementaire ondervragingscommissie concludeert na een uitgebreid onderzoek dat Nederlandse moskeeën en moskeescholen op verschillende manieren worden beïnvloed vanuit onvrije landen. Dat gebeurt onder meer door het oprichten, besturen en financieel ondersteunen van de instellingen en het scholen, uitzenden en betalen van imams en predikers.

De commissie ziet dat de organisaties vaak dezelfde politiek-religieuze visie als de financiers hebben. Het gaat om interpretaties van de islam die "onze kernwaarden of vrijheden afwijzen". Denk daarbij aan onder meer godsdienstvrijheid of vrijheid van meningsuiting. Deze visies komen onder meer uit het salafisme en bewegingen als de Moslimbroederschap.

Turkije

Dergelijke ongewenste beïnvloeding komt uit landen als Saudi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten, Koeweit en Qatar, maar ook uit Turkije. "De commissie constateert dat de invloed van de Turkse overheid leidt tot sociale druk en intimidatie in Nederland. Groeperingen als de Koerden, Armeniërs, alevieten en Gülensympathisanten zijn daar het slachtoffer van." 

Omvang

Volgens de onderzoekers is het moeilijk om te bepalen hoe groot de totale omvang van de geldstromen is. Wel is het duidelijk dat het om miljoenen euro's gaat. Zo ontving de As-Soennahmoskee in Den Haag 2,5 miljoen euro en spant de Essalam Moskee in Rotterdam de kroon met 8 miljoen euro aan donaties. Verder worden bijvoorbeeld alle Diyanetimams in Nederland betaald door de Turkse overheid. Zij zijn dus in dienst van Turkije en verzamelen ook inlichtingen over Gülensympathisanten voor de Turkse regering.

Kamer aan zet

De commissie doet geen aanbevelingen. Tijdens de verhoren deden uitgenodigde burgemeesters, onderzoekers en financieel deskundigen zelf verschillende suggesties en volgens de commissie moet de Tweede Kamer aan de hand daarvan nu zelf bepalen hoe noodzakelijk het is om dit aan te pakken.