Een 'slimme spitsheffing' waarbij automobilisten tussen de vijf en vijftien cent per kilometer betalen naar gelang drukte, regio en tijdstip zou een effectief middel zijn tegen de drukte in spits. Dat stellen het Centraal Planbureau en het Planbureau voor de Leefomgeving in een nieuw onderzoek. 

In het onderzoek bekijken de planbureaus de mobiliteitsproblemen in Nederland en onderzoeken ze de effecten van meerdere maatregelen op onder meer kosten, verkeersveiligheid, milieu en bereikbaarheid. Een algemene kilometerheffing is volgens de onderzoekers erg duur in uitvoering en levert veel nadelen op voor de arbeidsmarkt. Een gerichtere spitsheffing zou veel effectiever zijn bij het bestrijden van files. 

Prijs

Volgens de onderzoekers is het aanpassen van de huidige prijsprikkels een effectieve manier om de druk in de spits te verlichten. "Zolang auto- of OV-kosten worden vergoed voelen mensen geen stimulans om op een ander moment te reizen dan op het drukste stuk van de dag", stellen ze. In het openbaar vervoer kan de drukte in de spits worden verlaagd met een aanpassing van de OV-studentenkaart, waarbij de kaart tijdens de spits goed is voor 50 procent korting en buiten de spits voor gratis reizen. Deze maatregel komt bij voorkeur in combinatie met een aanpassing van onderwijstijden.

Fietshelm

De bureaus hebben naast spitsdrukte ook veel andere onderwerpen bekeken, waaronder veiligheid. Daaruit bleek dat het verplichten van een fietshelm voor kinderen en berijders van elektrische fietsen tot een daling van 7 procent van het aantal verkeersdoden kan leiden. "De kosten zijn relatief beperkt in verhouding tot de potentieel bespaarde slachtoffers."