Strijd om Amerikaans Hooggerechtshof losgebarsten na dood Ruth Bader Ginsburg
Democraten slijpen de messen
De plek die de op vrijdag overleden opperrechter Ruth Bader Ginsburg achterlaat aan het Amerikaans Hooggerechtshof wordt minder dan twee dagen na haar dood al fel bevochten in de Washingtonse politiek.
Beide partijen willen er alles aan doen om een respectievelijk conservatief of progressief lid toe te voegen aan het Hof. Benoemingen zijn voor het leven en beslissingen worden per stemming gemaakt. De verhouding tussen progressief en conservatief, Republikein en Democraat, wás 5-4. De rechters aan het Hof worden benoemd door de politiek. De zittende president nomineert iemand die goedgekeurd moet worden door de, op dit moment Republikeins gekleurde, Senaat. Trump en zijn senaatsvoorzitter Mitch McConnell willen er alles aan doen om voordat hun mandaat afloopt een conservatieve rechter te installeren. De verkiezingen zijn op 3 november. Tot die tijd komt de Senaat nog dertien keer bijeen. Als Trump zijn gekozen rechter door de Senaat wil krijgen, moet dat voor de verkiezingen gebeuren.
Democraten niet weerloos
De Democraten mogen dan in de minderheid zijn in de Senaat, ze hebben wel een aantal troeven in handen - en ze zijn bereid die te gebruiken. De eerste stap is om Republikeinen in de Senaat ervan te proberen te overtuigen dat het installeren van een rechter in verkiezingstijd niet eerlijk danwel democratisch is. Er zouden vier rode senaatsleden ‘over moeten stappen,’ waarvan er al twee hebben toegezegd een nominatie te willen dwarsbomen: Lisa Murkowski en Susan Collins. Zo’n beetje heel Democratisch Amerika heeft opgeroepen om de verkiezingen af te wachten voordat er een nominatie door de Senaat wordt geloodst, onder wie presidentskandidaat Joe Biden en oud-presidenten Bill Clinton en Barack Obama.
Een andere optie voor Democraten is het stilleggen van de Senaat door uitvoerende kwesties van het orgaan te weigeren om zo een stemming te voorkomen. Hier kan voorzitter McConnell met een meerderheid wel wat aan doen, maar dan is er al wat tijd gerekt.
Als het de Republikeinen lukt om een conservatieve rechter op Ginsburgs plek te krijgen kunnen de Democraten, mits ze de verkiezingen winnen in november, ervoor kiezen om de hoeveelheid rechters aan het Hooggerechtshof simpelweg uit te breiden en zo via de nominaties van gedroomde president Biden toch een progressieve meerderheid te creëren. Dit wordt gezien als een extreme maatregel, maar de partij sluit het niet uit.
Gedraai
In 2016 ontstond er een vergelijkbare situatie waarbij er een rechter overleed in een verkiezingsjaar. Toen waren juist de Democraten onder Obama nog aan de macht, en blokkeerden de Republikeinen de nominatie. Toen, vroeger in het verkiezingsjaar, waren de Republikeinen opvallend principieel over het onderwerp. Prominent Republikeins Senaatslid Lindsey Graham zei toen: “Gebruik mijn woorden tegen me. Als er straks een Republikeinse president aan de macht is en er komt tijdens een verkiezingsjaar een stoel vrij aan het Hof, wachten we op de verkiezingen. Dat is de nieuwe regel.” McConnell: “Deze nominatie heeft een enorme impact op de richting van het Hooggerechtshof en het leven in dit land. Juist daarom zouden de Amerikanen in het stemhokje moeten kunnen beslissen.” Graham’s ‘voorspelling’ is exact uitgekomen, en hij lijkt zeker niet bereid zijn belofte na te komen.
President Trump heeft bekend gemaakt komende week al met zijn nominatie op de proppen te komen, en dat het een vrouw wordt. Het kan volgens analisten zijn kansen bij de verkiezingen vergroten. Zijn achterban kan gemobiliseerd worden door het schrikbeeld van een progressief Hof, en het idee is waarschijnlijk dat een vrouw als nominatie Trumps kansen onder vrouwen kan verbeteren.
Via haar familie kwam dit weekend naar buiten dat Ruth Bader Ginsburg het erg belangrijk vond dat haar vervanger later gekozen werd: “Het is mijn vurigste wens dat mijn opvolger wordt gekozen als de nieuwe president is benoemd.”