Een groep natuurkundigen heeft de allerkortste meetbare tijdsaanduiding tot nu toe weten te identificeren. De zeptoseconde duurt een biljoenste van een miljardste van een seconde. Wil je ‘m opschrijven, dan zijn er twintig nullen na de komma nodig voor je de 1 noteert.

De wetenschappers hebben de meting aan de Goethe Universiteit in Duitsland gedaan. Om de zeptoseconde te identificeren, lieten ze een foton (een elementair deeltje dat zo snel als het licht beweegt) door een waterstofmolecuul reizen. Dat duurde precies 247 zeptoseconden, waardoor ze deze tijdsaanduiding konden meten.

Hele sterke microscoop

Om te zien hoe deze voor het menselijk oog onzichtbare deeltje bewegen, hebben de onderzoekers röntgenstraling en een extreem sterke microscoop gebruikt. “We weten de ruimtelijke oriëntatie van de waterstofmolecuul”, zegt Sven Grundmann op ScienceMag. Zijn doctoraalscriptie was het startschot voor het onderzoek. “We hebben de tussenkomst van twee elektrogolven gebruikt om exact te berekenen hoe snel de foton reageerde op de molecuul.”

De zeptoseconde is de kleinste tijdsaanduiding die natuurkundigen tot nu toe hebben gemeten, maar er bestaan nog kortere secondensoorten, zoals de yoctoseconde. Het is wetenschappers vooralsnog niet gelukt deze in beeld te brengen.