NieuwNieuws

Tech & Crypto

Zo groeiden Sauropoda uit tot de grootste landdieren allertijden

De dino's met de lange nekken begonnen 180 miljoen jaar geleden ineens aan een groeispurt...

De uitstoot van broeikasgassen blijkt een prehistorisch paardenmiddel geweest te zijn voor de zogenaamde Sauropoda. Je weet wel, die planteneters met die lange nekken. Ze konden tot veertig meter lang worden en meer dan honderd ton schoon aan de haak wegen, goed voor de titel 'grootste landdieren ooit'. Maar hoe konden ze zo reusachtig worden?

Het antwoord ligt verstopt diep in de bodem van het Argentijnse Patagonië waar de Duitse paleontoloog Oliver Rauhut met zijn team meerdere fossielen van planten en planteneters aantrof van rond de 179 miljoen jaar oud. Dit is een hele interessante periode waarin het klimaat in een relatief rap tempo opwarmde én Sauropoda begonnen aan hun groeispurt.

Bij het bestuderen van de gebitten en de structuur van de planten door de Ludwich Maximilians Universiteit in München kwamen de onderzoekers erachter dat de langnekken een evolutionair voordeel hadden. Omdat het droger en heter werd, verdwenen vochtige jungles met zachte planten. Hiervoor in de plaats ontstonden een soort savannes met vooral conifeerachtigen die een veel taaiere bladstructuur hadden. Dit had grote gevolgen voor de vegetariërs uit die tijd.

De tand des tijds

De herbivore dinosauriërs - waaronder de Sauropoda - uit die tijd moesten hun dieet in korte tijd aanpassen of ze kwamen om van de honger. Bij de meeste soorten gebeurde het laatste. Dit kwam omdat de meesten van hen over gebit met relatief smalle tanden beschikten: ideaal om zachte junglebladeren mee te vermalen maar niet voor de stugge coniferen.

Toch bestond er een dinosaurusorde die geen enkel probleem had met die taaie twijgjes: de Sauropoda. Deze Platvoet-achtigen bleven hierdoor zowat als enige grote herbivoor over. Omdat ze niet langer hoefden te concurreren met andere grazers, kregen ze vrij spel om zich vol te proppen en zich uiteindelijk tot de megavegetariërs zoals de Apatosaurus, Brachiosaurus en Argentinosaurus door te ontwikkelen.

Hier was ook de ruimte voor dankzij de open vlaktes die na de opwarming steeds algemener werden. Een kolossaal lijf in een dichtbebost oerwoud is immers niet praktisch vanwege de vele hindernissen. Een gemiddelde dier van voor de Jura-opwarming was dan ook niet groter dan een hedendaagse geit. Dinosaurussen van meer dan tien meter waren voor die tijd een uitzondering.

Vulkaanuitbarstingen en broeikasgassen

De klimaatverandering werd net als in 2020 veroorzaakt door de uitstoot van broeikasgassen. Daar belandden er nogal veel van in de atmosfeer omdat de geologische activiteit een stuk groter was dan tegenwoordig. Deze reeks aan vulkaanuitbarstingen is in gang gezet door het uiteendrijven van supercontinent Pangea aan het einde van de Trias, 200 miljoen jaar geleden.

Omdat de continenten uit elkaar getrokken werden, ontstonden er scheuren in de aardkorst waardoor vulkaanuitbarstingen schering en inslag waren. Deze continue stoom aan magma-explosies en rokende bergen, leidde tot een een grote hoeveelheid koolstofdioxide en methaangas in de atmosfeer.

Hierdoor was het in het begin van de Jura zo'n 4 tot 8 graden Celsius warmer dan in de Trias waarin de gemiddelde temperatuur op aarde nipt warmer was dan nu. De Sauropoda maakten hier dankbaar gebruik van. Sommige soorten werden zo groot dat zelfs grote carnivoren bij ze uit de buurt bleven omdat een mep met de staart of kop zelfs voor een forse Tyrannosaurus fataal kon aflopen.

Van dinosaurussen naar zoogdieren

De Sauropoda waren vervolgens in de Jura en het daarop volgende tijdperk Krijt meer dan 100 miljoen jaar lang de dominante grote grazers met evolutionaire vertakkingen in talloze groepen en soorten. Hier kwam 66 miljoen jaar geleden een abrupt einde aan na de apocalyptische asteroïde-inslag bij het schiereiland Yucatan in Mexico.

Omdat de aarde eeuwenlang nauwelijks zonlicht kreeg vanwege de enorme hoeveelheid as, stierven planten massaal waardoor het voor de logge Sauropoda onmogelijk werd om genoeg calorieën bij elkaar te snaaien om dat immense lijf in leven te houden.

Gedurende deze apocalyptische hel waarin voedsel uiterst schaars was, bleken kleine onder de grond levende zoogdieren zich het beste staande te houden. Met het wegvallen van de dinosauriërs kregen zij vrij baan om zich te ontwikkelen tot onder meer runderen, wasberen, leeuwen, hamsters en vrouwen die Gerda heten.

Video: Presidentskandidaat Ecuador doodgeschoten tijdens campagne

Algemeen

'Georganiseerde misdaad zit erachter'

Lees verder

MustWatch: Only Murders in the Building seizoen 3 op Disney+

Glamorama

Er moet weer eens een moord worden opgelost

Lees verder

Italiaan omgekomen door vallende Parmezaanse kazen

Niet Doodchecken

Werd begraven onder tienduizenden kilo's kaas

Lees verder

Meer NieuwNieuws

Vrouw uit Emmen krijgt 's lands eerste kunstborstbeen

Lees verder

Bridget Maasland: 'na 23 jaar weer blij met mijn natuurlijke borsten'

Lees verder

Vrouw Edwin van der Sar deelt beelden van herstel

Lees verder

Verzorgingstehuis voor gehandicapten gaat in vlammen op: 11 mensen vermist

Lees verder

Opnieuw tientallen migranten omgekomen bij schipbreuk voor Italiaanse kust

Lees verder

Zien: Geert Wilders deelt genadeklap uit aan veroordeelde Thijs Römer

Lees verder

Niet Doodchecken

Meer nieuws

Financier van film over ontvoeringen verdacht van ontvoeren kind

Lees verder

Video: Dit Amerikaanse stadje biedt nieuwe inwoners 20.000 dollar

Lees verder

Geïrriteerde Lufthansa-piloot tekent enorme penis in de lucht

Lees verder

Naar Niet Doodchecken

Laatste nieuws

Bespaartips:

Linktips: