Te lang geen sociale prikkels heeft in je hersenen hetzelfde effect als een knorrende maag. Wetenschappers Massachusetts Institute of Technology (MIT) deden onderzoek naar waarom sociale afstand houden zo moeilijk is.

Sinds maart is knuffelen ten strengste verboden en komen we met een stuk minder mensen in aanraking. Het gebrek aan contacten kan ervoor zorgen dat ons brein hetzelfde reageert als wanneer we honger hebben. Dr. Livia Tomova, hoofdauteur van het onderzoek, zegt daarover: "Acute isolatie zorgt ervoor dat je een social craving kunt krijgen." Doordat er geen contact mogelijk is, krijg je meer behoefte aan contact.

Verandering van sociale routines

Dat lijkt op wat de hersenen doen wanneer je langere tijd niet eet. "Van vasten krijg je honger", zegt ze.  "Begin dit jaar hebben miljoenen mensen ervaren hoe het is om ineens weinig tot geen fysieke contacten te hebben." Dit had uiteraard te maken met het coronavirus. "Deze onverwachte verandering van sociale routines maakt het belangrijk dat we de sociale behoeften van mensen beter begrijpen."

Het onderzoek werd in het blad Nature Neuroscience gepubliceerd. De wetenschappers tonen daarin aan dat sociale afstand kan zorgen voor enorme effecten in het brein, zoals ook drugsgebruik dat kan doen. We maken dopamine aan als we contact hebben met mensen. Dat maak je ook aan als je eet. Bij weinig prikkels kan de scherpte van je hersenen afnemen.

Behoefte aan sociale interactie

Voor het onderzoek werden veertig vrijwilligers op drie manieren getest. De eerste groep zat tien uur alleen en zonder sociale media in een kamer. De tweede groep vrijwilligers kon zich gewoon gedragen maar mochten ze tien uur lang niet eten. De derde groep moest vasten én werd geïsoleerd. Daarna werd er een scan van de hersenen gemaakt. De hersenen van de geïsoleerde personen reageerden extremer op plaatjes van sociale situaties, bijvoorbeeld beelden van mensen die aan het lachen of praten waren.

De reactie van de hongerigen was hetzelfde als bij de sociaal geïsoleerden. Alleen reageerden de hersenen op deze manier op foto's van eten. Hoe eenzamer of hongeriger iemand was, hoe heftiger de reactie. Mensen die tien uur lang geen sociaal contact en geen eten hadden gehad, reageerden ongeveer hetzelfde op beide foto's.

Mensen hebben meer behoefte aan sociale interactie als ze een tijd alleen zijn geweest, zegt Tomova. "Chronische isolatie en eenzaamheid worden geassocieerd met een mindere mentale en fysieke gezondheid. We weten alleen nog niet zoveel over verplichte isolatie." De wetenschappers gaan kijken hoeveel interactie een mens precies nodig heeft om een beetje normaal te kunnen functioneren.