Onderzoeksrapport: Luchtmachters sjoemelden met declaraties
Declareren kun je leren
Militairen bij de Luchtmacht gingen wel heel losjes om met het invullen en opgeven van declaraties, zo concludeert het Huis van de Klokkenluiders in een vandaag verschenen onderzoeksrapport.
Minimaal 17 militairen waaronder officieren in de rang van majoor en luitenant- kolonel declareerden jarenlang tijdens een cursussen dagelijks de autokosten van huis naar de cursuslocatie terwijl ze in werkelijkheid in een nabijgelegen hotel sliepen. Ook werd een Hercules C-130 onder het mom van "trainen" ingezet voor een privévluchten naar Italië. De onterechte kosten voor de belastingbetaler van deze tripjes schat het Huis van de Klokkenluiders op 106.000 en 146.000 euro.
Can do mentaliteit
Eerder berichtten Follow the Money en de Telegraaf over deze opvallende declaraties en vergoedingen, maar toenmalig minister Jeanine Hennis van Defensie besloot geen nader onderzoek te verrichten naar de financiële malversaties omdat er geen sprake zou zijn van "financieel gewin". Defensie concludeerde zelf in een intern rapport naar de misstanden dat het gebruik van het vliegtuig naar Italië juist een teken was van de can do mentaliteit van militairen. Het was namelijk een training "waarmee zowel functionele trainingsbehoeftes van vliegend personeel, als in de behoefte van een informele klant" werd voorzien.
Aangezien de melder de hoge declaraties en het privégebruik van militair toestel pas aankaartte nadat hij zelf tegen de lamp liep met verkeerde woon-werkverkeerdeclaraties, wees Defensie veelvuldig op zijn reputatie en deed weinig met de inhoud van zijn meldingen. Hoewel hij werd ontslagen, werd bij de andere overtreders het teveel ontvangen geld afgetrokken van hun salaris. Diverse bronnen meldden destijds aan Follow the Money dat een gelijkwaardige behandeling tot gevolg zou hebben dat het hele squadron aan de grond zou komen te staan. Een acuut personeelstekort wat de Luchtmacht zich niet zou kunnen veroorloven. De melder stapte hierop naar het Huis van de Klokkenluiders voor een onafhankelijk onderzoek.
Conclusies
Vandaag kwamen deze met hun conclusies: er zijn "wettelijke voorschriften geschonden" bij de omgang met reis- en hoteldeclaraties. "De declaraties voor dienstreizen van en naar cursuslocaties zijn met medeweten en toestemming van de leiding niet naar waarheid ingevuld, waardoor werknemers onrechtmatig een financiële vergoeding hebben gekregen", zo is te lezen. Ook het gebruik van de Hercules om naar Italië te vliegen onder het mom van 'teambuilding' was onrechtmatig volgens het Huis. Tot slot krijgen de leidinggevenden een veeg uit de pan: "In beide gevallen was de leiding op de hoogte en heeft daar op dat moment niet tegen opgetreden" terwijl er "niet op een rechtmatige wijze met overheidsgeld is omgegaan".
Meten met twee maten
Volgens de raadsman van de melder, Skip Springer, is in ieder geval met twee maten gemeten: "Het Huis van de Klokkenluiders kwam op basis van dezelfde documenten tot een totaal andere conclusie dan Defensie." Hij laat weten niet gerustgesteld te zijn met de brief die staatssecretaris Barbara Visser vandaag naar de Tweede Kamer stuurde. "Defensie komt nu richting de Tweede Kamer met het bekend blahblah-verhaal. Er is een cultuurprogramma 'Eindhoven in beweging' gestart, dat is allemaal mooi maar mijn client is ontslagen en ze gaan niet in op de vraag waarom bij de anderen bewust voor een mild regime is gekozen bij grensoverschrijdend gedrag."