In opdracht van kwaliteitskrant Trouw heeft I&O Research uit een peiling geconcludeerd dat 55% van de Nederlanders vindt dat de Nederlandse Staat geen excuses hoeft te maken voor het slavernijverleden. 56 procent van de Nederlands vindt wel dat Nederland een ernstige rol heeft gespeeld in de slavernij. 

Tussen 22 en 25 januari 2021 werd er een representatieve steekproef gedaan onder 1241 Nederlanders van 18 jaar en ouder. In de steekproef werden respondenten eveneens gevraagd naar hun mening over historische onderzoeken naar het slavernijverleden van Nederland. 

Autochtone Nederlanders zijn volgens het onderzoek niet van mening dat slavernijonderzoek al te belangrijk is. Nederlanders met migratieachtergrond vinden dat veel vaker. Steden als Rotterdam en Amsterdam hebben dit soort onderzoeken naar het slavernijverleden al uitgevoerd. Ze onderzochten daarbij de rol van hun stad in de slavenhandel. Utrecht is ook bezig met zo'n onderzoek. 

Er is ook een onderscheid tussen rechtse en linkse kiezers als het gaat om het belang dat mensen hechten aan onderzoeken naar het Neerlands slavernijverleden. PVV'ers, FvD'ers, SGP'ers, VVD'ers en CDA'ers vinden slavernijonderzoek duidelijk minder belangrijk dan kiezers van bijvoorbeeld GroenLinks en de PvdA. 

Respondenten die vinden dat excuses op zijn plaats is, onderbouwen dat vaak met de mening dat dat erkenning van aangedaan leed betekent. Daarnaast worden redenen als bewustwording van onze geschiedenis en het tegengaan van racisme in de toekomst genoemd. 

Tegenstanders vinden niet dat mensen die niet in leven waren om de misdaden te begaan excuses hoeven te maken aan mensen die niet in leven waren om de misdaden te ondergaan. "Je kunt geen excuses aanbieden voor iets van eerdere generaties". Daarnaast verwachten tegenstanders van het maken van excuses dat 'het einde dan zoek is'. 

Toch valt niet te ontkennen dat Nederlandse steden en de Nederlandse Staat als geheel absoluut hebben geprofiteerd van slavenhandel en slavernij op zich. En die steden en de Staat zelf waren wél 'in leven' toen de misdaden werden begaan.