De politieman die zondag 31 oktober 2021 in het Haagse Joubertplantsoen met zijn voet uithaalde naar een arrestant, wordt niet vervolgd. Dat heeft het Openbaar Ministerie (OM) besloten na onderzoek van de afdeling Veiligheid, Integriteit en Klachten (VIK) van de politie. Daarbij was ook een bewegingsdeskundige van de Rijksuniversiteit Groningen betrokken. Bij de uithaal ging het om een zogeheten duwtrap tegen de borst waarop agenten ook getraind worden. Van een ‘schop tegen het hoofd’ (zoals is gesuggereerd) is niet gebleken (video onderaan dit artikel).

Agenten belaagd, geschopt, geslagen en bijna ingesloten

Die zondag had een zelfverklaarde ‘Defend-groep’ gehoor gegeven aan een oproep op social media om zich in Den Haag te verzamelen. De groep van zo’n veertig man was geheel in het zwart gekleed. Sommigen droegen gezichtsbedekking met doodshoofden; anderen beschermende middelen zoals scheenbeschermers of een toque. Vrijwel direct zocht de groep de confrontatie met de politie. Die werd door de groep onder meer belaagd, geschopt, geslagen en bijna ingesloten. Ook werd er zwaar vuurwerk afgestoken. Uiteindelijk hield de politie negen personen aan. Één daarvan was een Dordtenaar. Zijn aanhouding was te zien op het filmpje dat daarna ‘viral’ ging. De aangehouden man deed na afloop aangifte van poging doodslag en (zware) mishandeling.

Hierop startte de afdeling VIK onder leiding van een officier van justitie een onderzoek naar het incident. Zij vroeg het originele filmpje op en ook twee filmpjes die door anderen waren gemaakt. Een bewegingsdeskundige van de Rijksuniversiteit Groningen analyseerde de filmpjes en maakte op basis daarvan een digitale 3D reconstructie. De deskundige concludeerde aan de hand daarvan dat de uithaal van de agent de Dordtenaar op de borst heeft geraakt. Dit is ook wat de agent heeft verklaard.

'Betekent niet automatisch dat politie buiten haar boekje gaat'

Uit het onderzoek volgde ook dat de Dordtenaar deel uitmaakte van de Defend-groep die geweld pleegde tegen de politie. Verder werkte hij - ondanks herhaalde waarschuwingen - niet mee aan zijn aanhouding en bleef hij zich verzetten, ook toen hij op de grond lag. In zo’n geval mag de politie overgaan tot gepast geweld. Het OM: "Dat ziet er op beeld altijd heftig uit. Maar het betekent niet automatisch dat de politie buiten haar boekje gaat."

Zo liep de agent op de Dordtenaar af en gaf hem een duwtrap tegen de borst om hem op zijn rug te dwingen. Een politietrainer heeft de beelden bekeken. Hij heeft bevestigd dat een dergelijke duwtrap kan worden gebruikt om iemand op de grond te dwingen en dat dit ook zo wordt aangeleerd. Wel schatte de politietrainer in dat de betreffende duwtrap met te veel kracht gepaard ging. Mogelijk hing dat samen met de gerichte aanval van de groep die de agent kort daarvoor had doorstaan. Daarbij had de agent via zijn portofoon tweemaal om ‘assistentie collega’ moeten vragen, dé SOS-oproep onder agenten. Dat de duwtrap mogelijk met te veel kracht gepaard ging, vindt het OM iets 'dat de politie disciplinair dient op te pakken'.

Het OM seponeert de aangifte tegen de agent, net als andere aangiftes die verband hielden met het politieoptreden in het Joubertplantsoen. Een aantal aangehouden leden van de Defend-groep zal zich later voor de rechter moeten verantwoorden wegens geweld tegen de politie.