Speechschrijver Bob de Ruiter werd door D66-leidster Sigrid Kaag gevraagd mee te denken over haar HJ Schoo-lezing. In die rede haalde ze vorig jaar uit naar Mark Rutte, met wie ze al bijna een half jaar probeerde tot een formatie te komen. De Ruiter - die door Hans van Mierlo nog 'Bobbie' werd genoemd - is teleurgesteld, vertelt hij zaterdag aan NRC Handelsblad. 

Het 'pijnlijkste' vond hij dat ook een passage over publiciste Lale Gül uit zijn Schoo-lezing verdween. "Zij wordt bedreigd om wat ze schrijft, en dat past niet bij het D66-frame van geslaagde integratie.” Daarbij was Gül in columns kritisch over Kaag. "Maar als je premier wil worden, moet je zo groot zijn om te zeggen: we zijn het oneens, maar ik kom op voor jouw vrijheid. Dát is inclusief."

Als deze week volgens De Ruiter hem iets bleek, is het dat D66 de koers moet verleggen. "Loyaliteit is elementair in een stam”, zegt hij. "En dat brengt ons nu in de problemen: toen talentscout Frans van Drimmelen in 2015 en 2016 in de fout ging steunde de hele top hem. Daar is de ellende begonnen. (-) D66 is van een open beweging veranderd in een stam, een sekte."

De Ruiter schreef zelf ook een blog over de kwestie.