De burgemeester van Utrecht Sharon Dijksma (PvdA) mocht een jongen uit Zeist in 2021 niet verbieden om online een oproep te doen om in opstand te komen tegen het 2G-(corona)beleid en het vuurwerkverbod. Dat oordeelt de rechtbank Midden-Nederland vrijdag . Dit is de eerste keer dat een bestuursrechter een oordeel geeft over een zogenoemd ‘online gebiedsverbod’.

Tiener stapt naar bestuursrechter en wint

Een destijds 17-jarige jongen uit Zeist had in november 2021 in de groepschat ‘Verzetsstrijders Utrecht’ op de online berichtendienst Telegram geplaatst: "Utrecht in opstand, nee 2G & nee vuurwerkverbod! 26-11-21, 19.30, Kanaalstraat, Be there!!! Neem je matties & vuurwerk mee."  Volgens Dijksma overtrad hij daarmee de Utrechtse Algemeen Plaatselijke Verordening (APV). Ze bepaalde daarom dat de knaap een dwangsom van 2500,- moest betalen als hij weer zou oproepen om in Utrecht samen te komen voor het verstoren van de openbare orde. De jongen was het niet eens met de opgelegde dwangsom en stapte naar de bestuursrechter. Die geeft hem nu dus gelijk.

'In strijd met de Grondwet'

De uitleg die de burgemeester aan de APV geeft, komt erop neer dat een gemeente de inhoud van een online bericht aan banden legt en dat is volgens de rechter in strijd met de Grondwet. Alleen de landelijke wetgever mag – onder voorwaarden – de vrijheid van meningsuiting beperken. De rechtbank wijst erop dat opruiing wel strafrechtelijk kan worden aangepakt, maar dus niet door de burgemeester via een lokale regeling.

Collegepartij D66 waarschuwde al eerder voor onhoudbaarheid maatregel

D66 in Utrecht - de partij maakt deel uit van het college waar Dijksma leiding aan geeft - waarschuwde al eerder voor de onhoudbaarheid van de maatregel. D66-fractievoorzitter Maarten Koning:

Uitspraak: burgemeester gáát er niet over. Zoals we eerder al aangaven dat dit helemaal niet kan!https://t.co/IGsoEru7hK

— Maarten Koning (@MaartenKoning) February 3, 2023

Ondertussen in Zoetermeer, Den Haag en Delft

De burgemeesters van Zoetermeer, Den Haag en Delft willen ook experimenteren met een digitaal gebiedsverbod. Op die manier hopen de gemeenten gewelddadige jongerengroepen uit de regio aan te pakken en het aantal geweldsdelicten te verminderen.